در دو سال اخیر و با فراگیر شدن ویروس کرونا، مدل دورکاری برای بسیاری از افراد (حتی آن‌هایی که هیچوقت تجربه‌اش نکرده بودند) جا افتاد. حالا دیگر نه تنها کارمندان حوزه تک و آی‌تی از پشت لپتاپ‌هایشان مشغول درامدزایی هستند، بلکه بسیاری از کارکنان حوزه‌های دیگر مثل بانکداری، منشی‌ها، اساتید دانشگاه و... هم میتوانند از خانه کار کنند. همین تغییر سریع ولی کاربردی، باعث شد خیلی از افراد به فکر کار فریلنس (freelance) بیفتند. یک مدل کاری که در بسیاری از کشورها جا افتاده و اصول و قواعد و البته دستمزدهای منحصر به خودش را دارد. خیلی از کارآفرینان بزرگ و مدیران استارتاپ‌های جهانی، از کار فریلنس شروع کرده‌اند. فریلنسینگ در نگاه اول ساده و راحت به نظر می‌رسد اما همیشه این‌طور نیست. همه فریلنسر ها با چالش و شکست مواجه می‌شوند.
در این مطلب این شیوه کاری را بیشتر می‌شناسیم و سعی می‌کنیم بفهمیم برای چه افرادی مناسب است.
آیا فریلنسینگ و دورکاری یکی هستند؟
فریلنسینگ، نوعی کار خویش‌فرماست که در آن پیمانکار و کارمند خودتان هستید. فریلسنرها، معمولا توسط افراد یا شرکت‌ها برای پروژه‌های مختلف استخدام می‌شوند. در واقع در این شیوه کاری، خدمتی که ارائه می‌کنید را بدون واسطه و توسط خودتان به کارفرما تحویل می‌دهید. در بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا، فریلنسر ها کنار کارمندان قراردادی و تمام‌وقت کار میکنند و کارهای مختلفی مثل مدیریت مالی، حسابداری، برنامه‌نویسی، تولید محتوا و... را انجام می‌دهند. تا این جا تعریف فریلنسینگ شباهت‌های زیادی به دورکاری داشت. اما خیلی از افراد نمی‌دانند که این دو تفاوت‌های خیلی زیادی دارند. همه افرادی که دورکاری میکنند فریلنسر نیستند و همه افرادی که کار فریلنس انجام می‌دهند، در خانه کار نمی‌کنند.
این روزها شرکت‌های زیادی نیروهایشان را دورکار کرده‌اند. حتی اگر دورکاری کنید، تا وقتی که تمام زمان کاری‌تان به وظایف شرکت مطبوعتان اختصاص دارد یک فریلنسر محسوب نمی‌شوید. همچنین اگر مثلا یک عکاس یا نویسنده فریلنسر باشید، ممکن است برای انجام کارتان مجبور باشید به محل کار کارفرما بروید یا حتی سفر کنید.
چه افرادی میتوانند فریلنسر شوند؟
جواب این سوال ساده است: کار فریلنس برای هر فردی که توانایی انجام پروژه‌های مختلف و مدیریت زمانش را دارد، قابل انجام است (در مورد کیفیت انجامش بعدا صحبت خواهیم کرد). البته که در دوران فراگیری کرونا، حتی مشاغلی که پیش از این خویش‌فرما نبودند هم فریلنسر های خودشان را پیدا کردند. مشاغلی مثل حسابداری، کارشناسی منابع انسانی، مدیریت مالی و ... به صورت کلی اما ترند فریلنسینگ این روزها، مربوط به افراد شاغل در رشته‌های دیجیتال و حوزه تک است، مثلا این دسته از افراد میتوانند کار فریلنس را انجام دهند:
- برنامه‌نویس‌ها
- مدیران فنی
- معمارها و نقشه‌کش‌ها
- تولیدکنندگان محتوا و نویسنده‌‌ها
- روزنامه‌نگارها
- گرافیست‌ها، تصویرسازها و طراحان
- مدیران خلاقیت
- مدیران شبکه‌های اجتماعی
- و ...
درامد کار فریلنس به چه عواملی بستگی دارد؟
مدل تیپیکال استخدام فریلنسر ها در شرکت‌های بزرگ، معمولا قرارداد با میزان کمتر حقوق نسبت به کارمندان ثابت است. اما این روند آرام آرام تغییر می‌کند. فریلنسر بودن به خاطر آزادی در مدیریت زمان، امکان قبول کردن چند پروژه را به صورت همزمان به افراد می‌دهد و این به صورت بالقوه یعنی درامد بیشتر. همین رویای درامد نجومیِ کار فریلنس است که بسیاری از کارمندان را به فکر استعفا دادن می‌اندازد، رویایی که با مدیریت زمان و تجربه می‌شود آن را واقعی کرد. مثلا در یک روز عادی کار از خانه، به جای وقت گذاشتن روی رسیدن به اهداف شرکتی که در آن استخدام هستید، می‌توانید همزمان روی سه پروژه (فکر کنید سه پوستر) کار کنید و این یعنی سه درامد جداگانه. همه چیز تا این جا خوب به نظر می‌رسد، اما واقعیت را فراموش نکنید. واقعیت این است که یک فریلنسر باید در حوزه کاری‌اش شناخته شده و چند سال تجربه موفق داشته باشد. در ابتدای راه، هرچقدر هم فریلنسر خوبی باشید و کار باکیفیت کنید، ابتدا باید به کارفرمایان نشان بدهید که ارزش پول و زمانشان را دارید. هیچ فریلنسر تازه‌کاری از اول راه درامد خیلی بالایی ندارد.
یک فریلنسر موفق این ویژگی‌ها را دارد
«آیا فریلنسر شدن برای من مسیر مناسبی است؟» اگر در حال خواندن این مطلب هستید، یعنی این سوال را حداقل یک بار از خودتان پرسیده‌اید. اگر می‌خواهید فریلنسینگ را به عنوان سبک جدی کارتان انتخاب کنید، باید این ویژگی‌ها را داشته باشید:
- صبر زیاد: در کار فریلنس، این شما هستید که باید برای خودتان شغل پیدا کنید و شغلتان را نگه دارید. در واقع شما نیروی منابع انسانی، نیروی کار و مدیر خودتان محسوب می‌شوید. پس باید برای موفقیت حسابی وقت بگذارید و صبر داشته باشید.
- وقت آزاد: چه به فریلنسینگ فکر کنید و چه به کار از خانه، این زمان آزاد شماست که مشخص می‌کند چقدر می‌توانید هدف خودتان را محقق کنید. بهتر است زمانتان را مدیریت کنید و با اپلیکیشن‌های برنامه‌ریزی یا یادداشت‌برداری، برای تک تک ساعت‌های روزتان از قبل برنامه داشته باشید.
- واقعبینی: حتی اگر تمام امکانات و توانایی‌های دنیا را برای کار در خانه را در اختیار داشته باشید، فریلنسینگ گاهی راه حل مناسبی برای حوزه کاری شما نیست. شرایط اقتصادی ممکن است در بعضی از زمان‌ها، کارخانه‌ها و کسب و کارها را مجبور به تعطیلی کند و در این شرایط، بیشتر آن‌ها ترجیح می‌دهند نیروهای تمام‌وقتشان را نگه دارند. بهتر است قبل از شروع واقعی کار فریلنس و استعفا دادن از شغل تمام وقتتان، به جایگاه خودتان در بازار کار، شرایط اقتصادی و مدل کسب و کارهای اطرافتان خوب فکر کنید و شرایط را بسنجید.
- مهارت واقعی: در کار فریلنس اگر به اندازه یک کارمند تمام‌وقت نیاز به مهارت و تجربه نداشته باشید، کمتر نیاز ندارید. مهم است که وقتی وارد فریلنسینگ شوید که به اندازه کافی کارتان را بلدید. چه این کار نقشه‌کشی عمران باشد، چه تصویرسازی، چه تولید محتوای متنی. حتی شاید لازم باشد چند دوره کوتاه آموزشی بگذارنید و جای خالی مهارت‌هایتان را برای شروع کار فریلنس پر کنید.
- ارتباطات قوی: در کار فریلنس، شما کارفرمای خودتان هستید و این یعنی باید نقش واحد فروش و تحقیقات بازار را به تنهایی ایفا کنید. باید به عنوان یک فریلنسر افراد زیادی را بشناسید، آخرین پروژه‌ها را رصد کنید و همیشه در جریان تحولات بازار کارتان باشید. لینکدین یکی از بهترین جاها برای رصد کردن سازمان‌ها و افراد حرفه‌ای و البته فعالیت فریلنسینگ است. در این مطلب، یاد بگیرید که چطور می‌توانید یک پروفایل لینکدین حرفه‌ای داشته باشید.
